Người dân tộc Thái có nền văn hóa lâu đời mang đậm bản sắc dân tộc, trong đó ẩm thực là một điểm nhấn trong nền văn hóa ấy. Xuất phát từ đời sống thường ngày, ẩm thực dân tộc Thái mang hương vị của núi rừng, mang đậm chất văn hóa vùng cao, rất đặc trưng và tạo được ấn tượng sâu sắc trong lòng thực khách khi được thưởng thức. Từ những nguyên liệu đơn giản, sẵn có từ vườn nhà, ao cá, đồng ruộng và cả những sản vật trên rừng, qua đôi bàn tay khéo léo và sự kỳ công gia giảm đủ loại gia vị mà thành những món ăn hấp dẫn từ hình thức đến hương vị.
Các món ăn truyền thống của dân tộc Thái được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, lưu giữ cách chế biến, nguyên tắc chọn nguyên liệu, gia vị… Tuy đơn giản nhưng cách kết hợp nguyên liệu và gia vị trong món ăn dựa trên quy tắc âm dương ngũ hành, có sự hài hòa giữa nóng và lạnh, đủ vị chua, cay, đắng, mặn, ngọt… hài hòa về dinh dưỡng, tốt cho cơ thể và kích thích vị giác để món ăn thêm hấp dẫn.
Ẩm thực truyền thống của người dân tộc Thái có sự thay đổi theo mùa nào, thức nấy. Nhất là những món ăn từ sản vật của núi rừng như các loại măng đắng, măng ngọt hay các loại hoa gần gũi với đời sống vùng cao như hoa ban, hoa bó píp cùng các loại rau theo mùa vụ. Không ít món ăn có nguyên liệu đơn giản chỉ từ các loại rau hái ở vườn nhà, đồng ruộng, được chế biến thành các món nộm lạ miệng, hấp dẫn. Hay những món canh được nấu theo cách khác nhau để giải nhiệt mùa hè, hay làm ấm bụng mùa đông đều có hương vị độc đáo riêng có
Đặc biệt, không thể không kể đến các loại gia vị phong phú và độc nhất của dân tộc Thái. Và có lẽ, cũng chỉ có người dân tộc Thái mới có bí quyết sử dụng mắc khén, tỏi, ớt, những loại gia vị cay nồng, bốc nóng để dung hòa hương vị những món ăn đặc trưng của núi rừng như bát chẳm chéo, hay chế biến từ nguyên liệu giản đơn thành mẳm cá, mẳm hén… bảo quản quanh năm, giúp các bữa ăn thêm đậm đà. Những người phụ nữ Thái không những rất tinh tế trong cách chế biến món ăn mà còn khéo léo và sáng tạo khi bày biện mâm cỗ để lấy lòng mọi thực khách từ ánh nhìn. Tất cả đã tạo nên văn hóa ẩm thực của người dân tộc Thái, hình thành nên một sản phẩm đặc trưng, hút khách cho du lịch.
Ẩm thực dân tộc Thái là sự hình thành từ chính nhu cầu của đời sống thường ngày, từ sự đúc kết, chắt lọc tinh hoa của quá trình lịch sử phát triển lâu dài và được lưu giữ, trao truyền qua các thế hệ. Cùng với sự sáng tạo, bắt nhịp với yêu cầu của cuộc sống mới, ẩm thực dân tộc Thái ngày nay đang trở thành một phần không thể thiếu để níu chân khách du lịch.
DH
